Voor een eerste orientatie op je onderwerp, kun je informatie gaan zoeken in:
Om te bepalen of een onderwerp geschikt is voor een scriptie, ga je zoeken in (online) naslagwerken zoals:
Deze naslagwerken geven een overzicht van de invalshoeken en wetenschappelijke discussies rondom een onderwerp. Je vind de uitgangspunten en de algemeen aanvaarde kennis op een bepaald vakgebied, definities van vaktermen, verwijzingen naar basisliteratuur en beschrijving van raakvlakken met andere vakgebieden.
Voordat je begint met zoeken naar literatuur is het belangrijk om te bepalen wat je precies wilt weten. Een goede probleemstelling zorgt ervoor dat je gericht gaat zoeken naar literatuur.
Voorbeeld: de wereld is zich in toenemende mate bewust van klimaatverandering, mede als gevolg van de dringende toonzetting van de IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) rapporten. Gegeven deze problematiek wil je onderzoeken wat individuele burgers kunnen doen om klimaatverandering tegen te gaan.
Belangrijke gedachte hierbij is: waarover gaat het werkelijk?
Een goede probleemstelling geeft daarom antwoord op vragen als wie, wat, waar, wanneer, hoe en waartoe.
| Vraag | Antwoord |
|---|---|
| Wie? | Burgers, politici, bedrijven (om wie gaat het?) |
| Wat? | Tegengaan klimaatsverandering (gedragsverandering) |
| Waar? | Wereld, Nederland, huishoudens (wat is het bereik van jouw onderzoeksgebied?) |
| Wanneer? | In het verleden, heden of in de toekomst |
| Waarom? |
Burger betrekken bij het klimaatbeleid |
De probleemstelling is na het beantwoorden van deze vragen specifieker geworden:
Op welke manier maak je mensen bewust van noodzaak zelf ook te acteren op voorkoming van onomkeerbare gevolgen met betrekking tot de opwarming van de aarde?
Aan de hand van de probleemstelling kun je de sleutelbegrippen formuleren.
De sleutelbegrippen vormen de kernbegrippen in de probleemstelling. Dit zijn de belangrijkste begrippen in de probleemstelling. In onderstaande probleemstelling zijn de sleutelbegrippen aangegeven:
Hoe maak je mensen bewust van noodzaak zelf ook te acteren op voorkoming van onomkeerbare gevolgen met betrekking tot global warming
Sleutelbegrippen kun je als zoektermen gebruiken om te zoeken naar literatuurverwijzingen in elektronische bestanden of op het internet. Wees bereid in de loop van je onderzoek jouw zoekvraag aan te passen.
Je weet nu wat de sleutelbegrippen zijn in je probleemstelling. Je zou deze begrippen als zoektermen kunnen gebruiken in zoekmachines of in literatuurbestanden. Maar je vindt meer relevante literatuur door per sleutelbegrip synoniemen of andere 
gerelateerde termen te bedenken.
Bedenk daarbij:
- In de meeste zoekmachines en literatuurbestanden zoek je met Engelstalige termen
- Denk aan synoniemen en aan bredere of specifiekere zoektermen. Er kan heel verschillend over een onderwerp worden geschreven. Bijvoorbeeld "climate change", "global warming", "climate crisis"
Afhankelijk van het aantal publicaties dat je vindt, kun je kiezen voor bredere of meer specifieke zoektermen. Hoe je zoektermen combineert in een zoekopdracht, wordt uitgelegd in LibGuide Basis.
Je hoeft niet alle zoektermen zelf te verzinnen. Maak vooral gebruik van de artikelen die je al gevonden hebt voor aanvullende zoektermen.
Weet je welke soort informatie je nodig hebt, dan kun je nagaan welke informatiebron(nen) je nodig hebt.
Het onderstaande schema laat zien waar je welke informatiebronnen kunt vinden.
| Soort informatie | Informatiebron |
|---|---|
| Actuele informatie | Krantenartikelen, nieuwssites |
| Oriëntatie op een onderwerp | Studieboeken, populair wetenschappelijke boeken |
| Achtergrondinformatie | Encyclopedieën, jaarboeken |
| Wetenschappelijke informatie | Wetenschappelijke tijdschriftartikelen |
| Onderzoeksresultaten | Rapporten |
| Theoretische verhandeling | Studieboeken, monografieën |
| Wet- en regelgeving | Juridische databases (Kluwer) |
| Statistische informatie | CBS Statline, Eurostat |
| Bedrijfsinformatie | Databases, Wharton, Factset, SDC Platinum |
| Geografische informatiesystemen | Google maps, Google Earth, GeoPlaza |
Sommige informatiebronnen bieden alleen de eerste kennismaking met de informatie die je nodig hebt. In een encyclopedie of handboek vind je een beknopte weergave over een onderwerp. Als je deze informatie in een paper gaat verwerken, heb je de originele bronnen nodig waarnaar in de handboeken en encyclopedieën wordt verwezen.
Scripties van andere studenten kun je ook beschouwen als een eerste kennismaking met een bepaald onderwerp of als een voorbeeld van hoe je een scriptie kunt schrijven. Gebruik scripties niet als belangrijke informatiebronnen voor je werkstuk. Scripties zijn publicaties van studenten en zullen niet zo diep op een onderwerp ingaan als een onderzoek dat door een wetenschapper is uitgevoerd. In de bibliografie in de scriptie vind je de bronnen die de student gebruikt heeft om zijn scriptie te schrijven. Zoek deze bronnen op en controleer ze, neem ze niet klakkeloos over.
Wikipedia is een gratis internetencyclopedie die door iedereen bewerkt kan worden. Net als alle informatiebronnen waarvan de auteur onbekend is, zul je een tweede bron moeten raadplegen om de kwaliteit van de informatie te kunnen beoordelen. Bij de meeste artikelen op Wikipedia vind je aan het einde van de tekst de bronnen waar de informatie vandaan komt. Je zult deze originele bronnen voor je paper kunnen gebruiken. Als er geen bronnen worden genoemd, is het aan te raden om de tekst uit Wikipedia niet te gebruiken.
Ook andere bronnen van informatie waar geen naam van een auteur bijstaat, worden in de academische wereld niet als informatiebron geaccepteerd. Denk hierbij aan een folder met informatie of een website van een bedrijf. Probeer zoveel mogelijk wetenschappelijke publicaties te gebruiken.
| 1 | Bedenk een onderwerp | Kijk vakbladen door, sla handboeken na, etc. |
| 2 | Formuleer een probleemstelling | Probeer de probleemstelling zo specifiek mogelijk te maken door het stellen van vragen als: wie, wat, waar, wanneer, hoe en waartoe? |
| 3 | Selecteer de sleutelbegrippen | |
| 4 | Bedenk synoniemen/andere gerelateerde termen | In woordenboeken, encyclopedieën, handboeken etc. Vraag je docent. |
| 5 | Zoek de geschikte informatiebronnen | Welke informatiebronnen passen bij de probleemstelling? |