Bewegingswetenschappen - Onderzoeksvaardigheden - Intermediate: Wetenschappelijke informatie op internet

Doel
Tijdens je universitaire opleiding zal het meer dan eens voorkomen dat je op internet wilt zoeken naar informatie voor een presentatie, een werkstuk of je scriptie.Op internet word je geconfronteerd met een overstelpend aanbod van informatie. In deze module leer je gericht op internet zoeken naar wetenschappelijk verantwoord materiaal.

Tijdsduur
De module duurt ongeveer 30 minuten.

Voorkennis
Je weet wat de kwaliteitscriteria zijn voor websites; bestudeer eventueel eerst de module 'Hoe beoordeel ik de kwaliteit van informatie op websites?' uit Onderzoeksvaardigheden Basis. Tevens is het belangrijk dat je je zoekvragen goed voorbereidt. De manier waarop  uitgelegd in 'Hoe begin ik met een literatuuronderzoek?'. Voor je aan de slag gaat met zoekinstrumenten is ook de module 'Hoe combineer ik zoektermen?' interessant.

Google is op dit moment de meest populaire zoekmachine en heeft de grootste database, met miljarden webpagina's, andere typen documenten (zoals PDF, Word, Excel en Powerpoint) en afbeeldingen. Omdat het zo groot is, vind je altijd resultaten op je zoekvragen, maar lang niet alle resultaten zijn relevant voor je zoekvraag. Je bent veel tijd kwijt aan het scannen van de gevonden informatie. Om sneller en efficiënter met Google te zoeken, vind je hieronder een aantal tips:

• Zoek nooit met 1 woord, probeer altijd met twee of meer woorden te zoeken die goed aansluiten op je zoekvraag.
• Gebruik Booleaanse operatoren of Google Advanced Search om verschillende zoek combinaties te kunnen maken.
• Gebruik aanhalingstekens als je een zin of twee woorden naast elkaar in Google wilt zoeken.
• Wanneer je op zoek bent naar een bepaalde documentsoort, typ de extensie van het document in je zoekopdracht, bijvoorbeeld: pdf, doc, xls, flash
• Wanneer je op zoek bent naar informatie op een bepaalde site en je kunt het niet vinden, dan kun je het adres van de site in je zoekopdracht invoeren. Stel: je wilt het rooster van Natuur- en sterrenkunde op de VU site vinden. Je typt: rooster natuur- en sterrenkunde site:www.vu.nl.
• Wanneer je een bepaald woord wilt uitsluiten in je zoekactie, kun je een - (min) teken voor het woord zetten. Stel je zoekt informatie over groene energie maar wilt geen informatie over windmolens ontvangen. Typ dan in je zoekveld: "groene energie" -windmolens
• Meer tips op deze site Google support

Google Scholar is een veel gebruikte gratis zoekmachine voor wetenschappelijke publicaties. De zoekmachine richt zich op alle wetenschappelijke disciplines. 

Met Google Scholar zoek je naar:

• Wetenschappelijke artikelen (peer en niet-peer reviewed)
• Working Papers
• Conference Proceedings
• Preprints
• Boeken en boekhoofdstukken (een selectie van titels uit Google Books)

Met Google Scholar heb je niet automatisch toegang tot de full text van publicaties. Vanaf de VU-Campus, heb je met Google Scholar toegang tot alle content waar de VU een abonnement op heeft. Deze content herken je aan de tekst 'VU LibSearch' rechts naast de titel.
  Wanneer je thuis werkt, moet je ervoor zorgen dat Google Scholar je herkent als VU-student:

• Zorg ervoor dat je de Lean Library Plugin hebt geïnstalleerd. Dan wordt je automatisch geattendeerd wanneer je moet inloggen met je VUnetID voor toegang.
• Ga bij Google Scholar naar 'instellingen', vervolgens bij 'bibliotheeklinks' Vrije Universiteit Amsterdam aanvinken.

Zoeken in Google Scholar

Met Google Scholar doorzoek je standaard de gehele tekst van een artikel. Er wordt automatisch naar woordvarianten gezocht. Met de zoekterm "diet" vind je ook "dietary" en "diets".

Operatoren die je kunt gebruiken:

Zoekresultaten

• Twee links geven toegang tot het artikel: de titel en de VU LibSearch-link.
• Geen toegang? Probeer via "Alle 2 versies" een versie te vinden waar je wel toegang toe hebt.
• "Geciteerd door 38" is het aantal publicaties dat naar dit artikel verwijst.
• Wil je het artikel gebruiken in je werkstuk? Met "Citeren" kopieer je makkelijk de juiste bibliografische gegevens voor de literatuurlijst.

Ben je op zoek naar wetenschappelijke literatuur, dan is de kans groot dat veel publicaties niet publiekelijk toegankelijk zijn.Dat komt omdat uitgevers van wetenschappelijke informatie vaak voorwaarden stellen aan het aanbieden. Immers: universiteiten bieden academische literatuur aan hun hele gemeenschap aan. Het blijft onzichtbaar voor mensen die niet aan die universiteiten verbonden zijn.
Deze literatuur wordt doorgaans aangeboden via gespecialiseerde, doorzoekbare databases waarvoor via abonnementen onder licentie betaald moet worden (paywall).

De UBVU biedt via de homepage toegang tot door de VU betaalde bronnen. Dat betekent dat grote delen ontoegankelijk blijven. In de praktijk maakt dat niet uit. Informatiespecialisten van de UBVU selecteren relevante wetenschappelijke databases op de vakgebieden waar zij verantwoordelijk voor zijn zodat de belangrijkste bronnen en artikelen beschikbaar zijn. Voor een overzicht:

Ga naar de website LibSearch Collections

Open Access beleid.

Sinds1 januari 2023 voert de VU een nieuw Open Access-beleid. Open access is het open toegankelijk maken van wetenschappelijke publicaties. De principes van Open Science zijn wereldwijd breed gedragen en komen ook tot uiting in open publiceren. Het Open Access beschikbaar maken van je wetenschappelijk werk heeft meerdere voordelen:

• Het zorgt voor gelijke toegang tot kennis voor iedereen;
• Het verbreedt de zichtbaarheid en impact van je werk;
• Het accelereert hergebruik van je werk, waardoor innovatie wordt bevorderd;
• Het vergroot transparantie en daarmee het vertrouwen in wetenschap

Lean Library

Installeer de Lean Library Access browserextensie op je laptop en selecteer ‘Vrije Universiteit Amsterdam (VU)’.  Doorloop vervolgens het installatieproces en voeg de extensie in je browser toe aan je werkbalk voor makkelijke toegang. Als je bent ingelogd met je VUnetID, kun je de tool gebruiken tijdens het zoeken. Zodra je een website bezoekt waarvoor de UB een licentie heeft, krijg je een melding dat je in kunt loggen met je VUnetID of VUmc-account. De extensie is beschikbaar voor Chrome, Edge, Firefox, Opera en Safari.Gebruik je Google Scholar of PubMed? Lean Library plaatst dan automatisch links naar VU LibSearch bij de gevonden artikelen. Zo zie je direct welke artikelen beschikbaar zijn in de VU literatuurbestanden.

In deze module is uitgelegd hoe je informatie op een efficiëntere manier kunt zoeken op internet.

Ten eerste zijn er verschillende tips die je kunt toepassen om effectiever in Google te zoeken. Ten tweede kun je Google Scholar gebruiken voor wetenschappelijke literatuur. Boeken vind je via Google Books en via Libsearch.

Toegang toegang tot gelicenseerde informatie achter een betaalmuur is geregeld via VUnet-id en Lean Library Gebruik hiervoor de homepage van de UBVU. Zo krijg je toegang tot catalogi en gespecialiseerde bibliografische, databases. Hierin bevinden zich miljoenen (full text) tijdschriftartikelen en bestanden.